Camiler
»
Soğukkuyu Camii
Dıştan kırma çatı ile örtülü ahşap tavanlı yapı kareye yakın enine dikdörtgen planlıdır. Caminin inşa tarihi belli değildir. Halk tarafından Kula’nın fethi sırasında şehit olan Seyit Yahya Dede’nin vasiyeti üzerine yapılmış olduğu söylenirse de, yapı bu gün 14. yy ait özellikler taşımaktadır. Tarihlendirmede kullanılan bazı veriler minarede toplanmıştır. Soğuk Kuyu cami minaresi gibi, kare planlı kaidenin üzerinde her yüzü sivri kemerli sathi birer niş halinde düzenlenen sekizgen priz mal kısımdan sonra, prizmatik üçgenler gibi sistemlere sahip birer pabuçla gövdeye geçirilen minareler Tire, Bergama, Kula gibi aynı bölge örneklerinde 15. yy ikinci yarısı ile 16.yy’da toplanmaktadır. Ayrıca minarenin sivri kemerli nişlerinde görülen tuğla rozet süslemenin benzer örnekleri 14. ve 15. yy Bursa yapılarında yoğunlaşmakta, 1520 yılından önce yapılmış olması gereken Kula Eski Cami’de de görülmektedir. Bunlara göre Soğuk Kuyu Cami’de 15-16 yy’da yapılmış olabilir. Yapı daha sonra geçirdiği onarımlarla bugünkü şeklini almış almıştır. Harimin genişletilmesi ve 18.yy Kula evlerinde yaygın olarak karşımıza çıkan tavan süslemeleri minarenin tamiri sırasında yapılmış olabilir.
Camideki kalem işi süslemeler tavan göbeğinde bulunmaktadır. Tavan göbeği iki bordürle çevrelenmiştir. Dıştaki bordürde papatya motifleri bulunur. Papatya motifleri birbirine yaprak ve dallarla bağlanarak kesintisiz bir şekilde devam ettirilmiştir. Bordürün zemini yeşildir. Çiçeğin yaprakları sarı, ortaları ise kırmızı renklidir. İçteki bordür boş bırakılmıştır ve kırmızı renge boyanmıştır. Süslemenin bulunduğu dikdörtgen zemin çapraz şekilde yerleştirilmiş çıtalarla baklava dilimine benzer geometrik bir örgüye sahiptir. Bu örgünün içinde, ortası siyah yaprakları sarı renk olan papatyalar bulunur. Yaprakların konturları siyah, ince çizgilerle belirtilmiştir. Zemin hardal rengine yakın renktir. Örgünün köşelerinde yeşil renkli yaprağı andıran motifler vardır.
Harimdeki minare kapısını üstünde 1784 - 85 tarihli tamir kitabesi bulunmaktadır. Kitabeye göre, oldukça harap bir haldeki minare Göldeli Zade Halil Ağa tarafından tamir ettirilmiştir.